Pieter Edelman
15 March 2018

Het lijkt nu definitief over en sluiten voor Liquavista, maar niet voor de electrowetting-technologie waar eerst Samsung en later Amazon zo geïnteresseerd in waren.

Volgens onbevestigde berichten is Amazon bezig om beeldschermdochter Liquavista in Eindhoven te ontmantelen. Verschillende bronnen zeggen dat de beslissing al vorig jaar is gevallen en dat het personeel in de loop van dit jaar stapsgewijs zal afvloeien – overigens met een hele nette regeling. Ook zou alle apparatuur al weggehaald zijn uit Eindhoven.

Liquavista werkte het afgelopen decennium aan een revolutionaire nieuwe displaytechnologie gebaseerd op electrowetting, het verschijnsel dat een oppervlak aantrekkend of afstotend gemaakt kan worden voor olie en water met een elektrische spanning. Door daarmee gekleurde olie te manipuleren, kunnen pixels worden gemaakt die gekleurd – als de olie is uitgespreid – of transparant zijn – als de olie geconcentreerd is in een klein bolletje.

Het grote voordeel van de electrowetting-techniek boven lcd is de werking met omgevingslicht. Daardoor zijn schermen zonder backlight te maken, wat grote energiebesparingen kan opleveren in batterijgevoede devices. Bovendien zijn ze buiten goed leesbaar, zelfs in fel zonlicht. Op papier stond de electrowetting-technologie er dan ook gunstig voor: het productieproces vertoont een grote overlap met lcd, en de oliepixels schakelen snel genoeg voor videoweergave.

Liquavista was dan ook al erg ver met de ontwikkeling van de technologie. Hoewel Amazon nooit officiële mededelingen heeft gedaan, heeft het bedrijf volgens de geruchtenmolen in 2016 een Chinese productielijn opgezet en zouden er nog dat jaar producten op de markt komen. Naar verluidt, is het echter niet gelukt om de technologie betrouwbaar werkend te krijgen op deze schaal, waarna Amazon zich genoodzaakt zag een punt te zetten achter Liquavista.

Bits&Chips event Save the date
Liquavista_Pebble
In 2010 maakte Liquavista een demonstratiemodel kleuren-e-reader, de Pebble.

Lange geschiedenis

De Liquavista-techniek kent een lange geschiedenis. In 2003 haalden Philips Research-onderzoekers Nature met hun ontdekking dat ze electrowetting konden inzetten voor displaydoeleinden, en in 2006 werd Liquavista uitgesponnen.

Sindsdien zit de technologie voortdurend op de rand van commercialisering. Het aanvankelijke idee was om de strijd aan te gaan met monochrome lcd-displaytjes zoals in digitale horloges en dergelijke. Dat werd na een paar jaar omgebogen naar een heel ander idee: vrijevorm-oppervlaktes die van kleur kunnen veranderen – denk aan een logo op een douchekraan dat rood wordt als die heet wordt.

Ook dat avontuur liep op niks uit. Toen e-readers rond 2009 plots in opkomst raakten, rook Liquavista daar een nieuwe kans en dook het op beeldschermpjes, eerst zwart-wit en al snel full-colour. Dat wekte de interesse van niemand minder dan Samsung, dat het bedrijf in 2011 overnam en er een display-expertisecentrum van maakte.

De resultaten van de electrowetting-technologie bleven echter achter bij lcd en oled, en in 2013 wilden de Koreanen er weer vanaf. Als overnamekandidaat diende zich toen Amazon aan, dat met zijn Kindle in korte tijd een grootmacht was geworden in e-readers. De belofte van een energiezuinig full-colour display voor buitengebruik leek een match made in heaven. Het is dan ook wrang dat de technologie in het zicht van de eindstreep alsnog het onderspit delft.

Nog steeds kansen

Dat wil overigens niet zeggen dat er geen toekomst is voor de electrowetting-technologie. Naast Liquavista ging er een andere Eindhovense startup mee aan de slag: Miortech wilde de techniek gebruiken om achteruitkijkspiegels in auto’s intelligent te maken. Dat avontuur mislukte uiteindelijk toen de beoogde klant afhaakte, maar het team maakte een doorstart met het nieuwe bedrijf Etulipa. Dat richt zich op billboards, een markt waarin de sterktes van electrowetting tot hun recht komen. Juist in de buitenruimte kan de omgevingslicht gebruikende technologie de concurrentie aan met energieverslindende led-billboards. De resolutie wordt er bovendien gemeten in centimeters, waardoor de fabricage veel vergevingsgezinder is.

Etulipa is bezig om deze technologie in eerste instantie via zwart-witte copyboards te commercialiseren. De afgelopen maanden heeft het bij zijn Taiwanese partner een productielijn ingericht voor deze ‘pixels’, die als discrete modules van de band rollen.

Voor beeldschermen lijkt de rol van de technologie echter uitgespeeld, hoewel het onduidelijk is wat er met het intellectueel eigendom van Liquavista gebeurt. Amazon en het management van Liquavista hebben niet gereageerd op vragen van Bits&Chips.