Een Lorentz-motor op wielen

September vorig jaar kreeg TUE-hoogleraar Maarten Steinbuch de sleutels van zijn Tesla. Inmiddels heeft hij met zijn elektrische sportwagen de kaap van de tienduizend kilometer gerond. Een mooi moment om de balans op te maken.

We zijn ooit begonnen met een Volkswagen Kever. Later reden we een Jetta van hetzelfde merk, een Opel Kadett, driemaal een tweedehands Espace en de afgelopen zes jaar hebben we een Renault Kangoo gehad, met een Twingo als schattig tweede autootje. Afgelopen september hebben we onze éérste gloednieuwe wagen opgehaald: een Tesla Model S Performance Plus (P85+) Signature, een volledig elektrische auto met 420 pk en 600 Nm koppel – qua beleving meteen een stapresponsie.

Tesla Motors is een jong bedrijf uit Silicon Valley. Het bestaat pas sinds 2003 en produceert auto’s sinds 2008. Het maakt enkel en alleen volledig elektrisch aangedreven auto’s en wil laten zien dat elektrisch vervoer ook sexy kan. De Tesla Model S is hun nieuwste type, verkrijgbaar als sedan of hatchback. De auto kwam in 2013 op de markt en wordt pas enkele maanden in Europa geleverd. In Nederland rijden er nu ruim twaalfhonderd rond. Bezitters kunnen gratis laden bij de superchargers, waarvan er nu ruim tien in Europa staan en twee in Nederland.

Ipad op wielen

Opvallend tijdens het rijden met de Tesla Model S zijn de hoge acceleratie vanuit stilstand, het constante koppel en het feit dat niet hoeft te worden geschakeld, ook niet automatisch. Allemaal dankzij de goede elektromotor die erin zit. Andere pre is het lage zwaartepunt, veroorzaakt door de batterijen op de bodem. Bochten nemen is heerlijk. En de auto is stil – bij het stoplicht hoor je zelfs helemaal niks. De afmetingen zijn wel erg wennen: met zijn 2,18 meter van spiegel tot spiegel en een lengte van bijna vijf meter is de Tesla toch wel even iets anders dan de Kangoo.

Blikvanger binnenin is het 17 inch display, dat toegang geeft tot de radio, de navigatie, de persoonlijke profielen en de vele andere features. Alle afbeeldingen op het scherm zijn waarheidsgetrouw: de carrosserie, de velgen en interieur zien er precies uit als de auto waarin je rijdt. Ook handig: middels de persoonlijke profielen zijn bijvoorbeeld de stoel, het stuur, de stuurbekrachtiging, de buitenspiegels en de automatische ruitenwissers met een druk op de knop in te stellen op je eigen voorkeuren. Via de gratis 3G-verbinding is er ongeveer iedere maand een update van de software, die inmiddels op versie 5.8 zit. De release notes vertellen precies wat er telkens is verbeterd.

Dit gevoel van een Ipad op wielen wordt nog eens versterkt door de Tesla App. Hiermee kun je met je mobieltje ‘in’ de auto kijken: je kunt het opladen bijhouden en eventueel stoppen, je kunt de klimaatregeling aanzetten om alvast voor te verwarmen of te koelen en je kunt precies zien waar je auto staat. Nooit hoef je meer de straat te onthouden waar je hebt geparkeerd, want met de app heb je je wagen zo gevonden.

Naar Brussel

Onze Tesla voorzien we van energie met een driepolige stekker van 16 A per draad, die aan een krachtstroomgroep van 10 kW hangt. Hiermee kunnen we ruim vijftig kilometer range per uur bijladen. Als de accu vrijwel helemaal leeg is, moet de auto dus de hele nacht aan de stroom hangen, maar in normale weken gebeurt dat zelden. Tesla raadt aan om slechts tot 85 procent op te laden, omdat dit het beste is voor de levensduur van de batterijen. Alleen als je echt ver moet rijden, moet je tot honderd procent gaan.

De winter, met de klimaatregeling aan, geeft een duidelijke verhoging van het verbruik. Na de eerste drieduizend kilometer in de herfst zaten we op 225 Wh/km, inmiddels op gemiddeld 252 Wh/km. Tegenwind kost energie, een heuveltje op ook, maar dat winnen we ook (vrijwel) weer terug. De range is duidelijk minder dan in september: nu ongeveer 330 km. En dan houden we ons netjes aan de maximumsnelheden.

Laatst ben ik op en neer gereden naar Brussel (driehonderd kilometer) en dat gaat prima; de heenweg doe ik rustig aan (cruisecontrol op 100 km/u), om terug lekker door te trekken. Thuis had ik dus nog dertig kilometer over. Volgens het display had ik 65,1 kWh verbruikt, met nog ongeveer 10,6 kWh resterend. Dat maakt 75,7 kWh in totaal, terwijl de accu een capaciteit heeft van 85 kWh. De verklaring voor het verschil: er is 5 kWh extra buffer (circa 25 km) en 3,9 kWh ter bescherming van de batterijen zelf.

Met de overwegend korte afstanden die wij afleggen, hebben we overigens nog nooit overdag hoeven bijladen. Ik ben wel een keer bij de supercharger in Oosterhout geweest om te proberen. Onze Tesla gaat elke avond aan de nachtstroom, zodat we rijden voor ongeveer vier eurocent per kilometer.

Eerste aanrijding

Tot nu toe hebben we vier problemen gehad. Toen we de Tesla twee weken hadden en ik tijdens een demorit met een volle bak eens flink stroom gaf, viel de motor in één keer helemaal uit. Nadat ik de auto had laten uitrollen en weer in zijn drive had gezet, deed hij het weer. Een week later toch maar even met Tesla gebeld. Daar konden ze zien dat er iets was gebeurd, maar niet precies wat. Uit voorzorg hebben ze de hele motor en vermogenselektronica vervangen (een dag werk).

Een andere keer sprong het display ineens op zwart. Moest ik het scherm resetten door de scrollwieltjes tegelijk in te drukken. Dat is verder niet zo’n issue, maar het geeft me wel een ctrl-alt-del-gevoel.

Weer een paar weken later gaf de auto de melding dat de 12 V accu een te lage spanning had. Ook hiermee zijn we teruggegaan naar Tesla. Daar hebben ze de accu vervangen door een beter, iets zwaarder exemplaar.

Ten slotte heb ik mijn eerste kleine aanrijding gehad, voor het provinciehuis in Den Bosch. Iemand reed achteruit met zijn trekhaak in mijn front. De schade was beperkt, maar het was even uitvogelen hoe het zat met de verzekering en het eigen risico. Bovendien: de eerste schade doet toch een beetje pijn.

Prachtige showcase

In onze hightechregio, met alle snelle motionsystemen die we hier hebben, is het een bijzonder genot om elke dag met een Lorentz-motor te rijden. De Tesla Model S is rustgevend, smooth, en toch zit er een wolf in. De acceleratie is overweldigend, de reactiesnelheid fenomenaal. Regeltechnisch zou je kunnen zeggen dat deze eenpedalige auto zijn polen heel ver in het linker halfvlak heeft liggen.

De Tesla is een prachtige showcase voor de toekomst van automobiliteit. Een echte gamechanger.