In gesprekken met medewerkers en sollicitanten hoor ik zelden het woord ‘carrière’. Zelfs niet op de Carrièrebeurs, waar ik het vanuit de naam van het evenement min of meer verwacht. Vrienden en kennissen werkzaam in andere branches als de bankwereld hoor ik er juist wel over. Wat is er anders in de hightech? Hebben we hier te maken met een taboe?
Wikipedia omschrijft het begrip ‘carrière’ als ‘de reeks van maatschappelijke posities die iemand achtereenvolgens inneemt (en ontwikkeling daarbinnen)’. Opvallend is het gedeelte dat binnen de haakjes staat. De ontwikkeling wordt blijkbaar als minder belangrijk of als gevolg van gezien. In de hightech is er ook een andere verklaring mogelijk. Het gedeelte binnen de haakjes wordt wiskundig immers als eerste uitgewerkt. Vanuit die hoek bekeken, wordt carrière het gevolg van ontwikkeling.
Dat laatste strookt met mijn ervaringen. In de gesprekken die ik heb met medewerkers en kandidaten hoor ik iedereen zeggen dat ze zich willen ontwikkelen. Dat ze bij het maken van een stap meer verantwoordelijkheid krijgen en mogelijk een hogere functie, dat is een logisch gevolg en geeft waardering voor de geleverde prestatie. Het bevestigt mijn beeld dat veel techneuten carrière zien als een afgeleide functie van ontwikkeling en niet andersom.
Een voorzichtige conclusie is dat de drijfveer van techneuten niet in de hoek van carrière maken ligt. Dit mag echter nooit worden vertaald naar weinig of geen ambitie hebben. Ik heb ooit die fout gemaakt door iemand hiervan te betichten die aangaf geen interesse te hebben in een zwaardere functie. Hoe ik het in mijn hoofd haalde om die twee zaken aan elkaar te koppelen? En hij heeft gelijk. Want iemand die streeft naar de beste softwarearchitectuur, de snelste elektronische schakeling of nog meer transistoren op een chip, waarom zouden we die niet als ambitieus mogen bestempelen?
Vorige week sprak ik een sollicitant die me de vraag stelde of het mogelijk was om softwareontwerper te blijven. Hij was perfect gelukkig met zijn huidige functie en had geen interesse in een groei naar softwarearchitect, projectleider of een andere ‘hogere’ functie met meer verantwoordelijkheden en organisatorische taken. De manier waarop hij de vraag stelde, was omzichtig, klaar om de klap terug van mij te ontvangen. Mijn antwoord dat carrière en ambitie voor mij twee verschillende zaken zijn, stelde hem snel gerust. Met grote verbazing gaf hij te kennen dat ik de eerste was in zijn vijftienjarige loopbaan die dit zo expliciet uitsprak.
Deze manier van kijken is blijkbaar geen gemeengoed. Toch ken ik er genoeg die geen behoefte hebben aan een carrière in de maatschappelijke betekenis, maar wel ambitieus zijn. Ik vind dat er te veel waarde wordt gehecht aan het maken van stappen op de carrièreladder en te weinig aan het hebben van ambitie. Er is dus nog veel te winnen op dit vlak. Ik pleit er daarom voor om in de hightech voortaan te spreken over de mate van ambitie die iemand heeft. En iedereen met een gezonde dosis ambitie heeft wat mij betreft een geweldige carrière.