Paul van Gerven
14 February 2019

De halfgeleiderindustrie begint het jaar in een dip, maar trekt zich snel weer in gang. Alleen de geheugentak heeft meer tijd nodig.

Ook zonder handelsspanningen tussen China en de Verenigde Staten zou de halfgeleiderindustrie in mineur zijn geraakt, daarover zijn analisten het eens. De downturn waaraan de geheugensector afgelopen zomer begon, heeft een klassiek karakter: bedrijven voegden meer productiecapaciteit toe dan de vraag toeliet, waardoor de prijzen inzakten. Aangezien de omzet uit geheugenchips aanhikt tegen de helft van de totale halfgeleideromzet, is een flinke geheugendip genoeg om de hele industrie in de min te trekken.

Dat wil niet zeggen dat de recessie aan andere chipsectoren voorbijgaat. TSMC verwacht dit kwartaal veertien procent minder omzet dan dezelfde periode vorig jaar. De cijfers en prognoses van Intel stelden investeerders teleur. NXP moet eraan geloven, met in het eerste kwartaal een verwachte omzetdaling van tien tot zestien procent. De vooruitzichten van Texas Instruments zitten ook in die buurt.

Deze bedrijven vertegenwoordigen samen een groot deel van de verschillende niet-geheugensegmenten in de halfgeleiderindustrie. Of het nu gaat om chips voor smartphones, datacentra, auto’s of industriële apparatuur, overal zakte de vraag in en begonnen voorraden zich eind 2018 op te bouwen. Dat deze afzetgebieden allemaal tegelijk in een dalende lijn terecht zijn gekomen, suggereert een gemeenschappelijke oorzaak. Veel vingers wijzen naar China, waar de economie afkoelt. Daarbij spelen de handelsspanningen ongetwijfeld wél een rol.

Daarnaast werkt de duikvlucht die cryptovaluta het afgelopen jaar hebben gemaakt door in de halfgeleiderindustrie. Voor het minen worden behoorlijk geavanceerde chips gebruikt die op het hoogtepunt van de hype gretig aftrek vonden. Die vraag is zo goed als opgedroogd nu minen niet meer rendabel is bij de huidige wisselkoersen. Nvidia, wiens gpu’s populair zijn bij bitcoin-miners, had het over een ‘crypto-hangover’.

 advertorial 
Microchip

Device lifecycle management for fleets of IoT devices

Microchip gives insight on device management, what exactly is it, how to implement it and how to roll over the device management during the roll out phase when the products are in the field. Read more. .

Gunstige langetermijnperspectieven

Het algemene sentiment onder analisten is echter dat de halfgeleiderindustrie zich snel weer in gang trekt. Ook ASML zei dat klanten orders hebben uit-, maar niet afgesteld en dat zij zich later dit jaar weer melden in Veldhoven. NXP ziet zelfs de zon alweer voorzichtig door de wolken prikken, vertelde ceo Rick Clemmer tijdens een toelichting op de jaarcijfers. Alleen de geheugensector heeft langer nodig om de overcapaciteit te absorberen.

Het wordt zodoende geen bar slecht jaar. VLSI Research voorspelt ondanks de slechte start een omzetgroei in logic van vier procent in 2019 en een omzetdaling van tien procent voor geheugens, resulterend in licht rode cijfers voor de industrie als geheel. Ook de verwachtingen van collega-marktonderzoekers schommelen rond de nul procent, eronder of erboven.

Halfgeleidermarkt

Volgens sommigen gaan nieuwe toepassingen het herstel extra vaart geven. Vooral voor kunstmatige intelligentie (ai) zijn de verwachtingen hooggespannen. Na een recente golf van investeringen in gespecialiseerde designs kan het niet lang meer duren voordat er een ai-explosie volgt, zo is de gedachte.

Anderen waarschuwen voor al te veel optimisme. De geschiedenis leert dat de verwachtingen voor nieuwe technologieën vaak té hooggespannen zijn. Als puntje bij paaltje komt, blijken de toepassingsmogelijkheden meestal beperkter en komt de nieuwe markt veel geleidelijker tot ontwikkeling. Hoewel minder overhypet, moeten vergelijkbare reserves in acht worden genomen voor 5g en het internet of things, twee andere mogelijke groeimotoren waarvan de timing onzeker is.

Desalniettemin zijn de langetermijnperspectieven voor de halfgeleiderindustrie onverminderd gunstig, denken analisten. Gartner voorspelt een gemiddelde groei (cagr) van 5,1 procent per jaar tussen 2017 en 2021, hoger dan de 2,6 procent per jaar tussen 2011 en 2016. De enige échte bedreiging is een nieuwe mondiale recessie.