Eerder dan verwacht heeft ASML de omzetgrens van negen miljard euro doorbroken. Jaar op jaar stegen de inkomsten met 33 procent naar 9,05 miljard. Daarmee staat vast dat het bedrijf de belofte om tien miljard omzet te realiseren een jaar eerder dan geambieerd kan inlossen. Ook de winst steeg fors: met 44 procent naar 2,1 miljard euro.
Het komt niet vaak voor dat ASML zijn eigen omzet niet goed inschat, maar dat gebeurde in het slotkwartaal van 2017 wel. Het bedrijf rekende op een lichte omzetdaling naar 2,1 miljard euro, maar kwam juist ruim 400 miljoen hoger uit. De extra inkomsten realiseerde het door enkele duv- en twee euv-scanners meer te verkopen dan gepland.
Ceo Peter Wennink spreekt in een toelichting van een ‘fantastisch jaar’. Zonder financiële details te geven, ziet hij bovendien geen beren op de weg. De duv-business zal op vergelijkbaar niveau blijven draaien, zodat de meeste omzetgroei van euv-machines moet komen. Bang dat de hosanna in de industrie uitdraait op overcapaciteit is Wennink vooralsnog niet.
ASML kreeg in 2017 9,4 miljard euro aan bestellingen binnen, tegen 5,4 miljard in 2016. Het backlog staat momenteel op 6,7 miljard euro, tegen 4,0 miljard een jaar geleden.

Break-evenpunt
2017 was het jaar waarin de eerste stap werd gezet naar toepassing van euv-lithografie in halfgeleiderproductie. Samsung en TSMC hebben aangegeven daarmee dit jaar of op zijn laatst volgend jaar te willen beginnen. Intel laat zich daarover niet uit, maar herhaalt keer op keer dat het vastbesloten is de technologie in te zetten zodra dat technisch en economisch haalbaar is.
ASML verscheepte vorig jaar tien van de geplande twaalf euv-machines. De elfde is inmiddels onderweg en de laatste wordt deze maand nog in het vliegtuig geladen. Dit jaar staan er twintig systemen op de planning, 22 met de twee die vorig jaar al geleverd hadden moeten worden.
ASML probeert samen met de toeleverketen, vooral met Zeiss, de productiecapaciteit ná 2018 te vergroten. De planning voor 2019 was dertig machines, maar de Veldhovenaren willen er zo veel als mogelijk meer leveren. In het orderboek staan nu 28 euv-scanners, tien meer dan drie maanden geleden. Deze grote bestelling komt van Samsung, meldden Koreaanse bronnen vorig jaar.
Ondertussen resteert er nog steeds engineeringwerk om aan de afgesproken prestaties van de euv-systemen te voldoen. De plakken gaan er snel genoeg doorheen (125 of meer per uur), maar de machine staat nog te vaak stil voor onderhoud of reparatie. De afspraak is negentig procent beschikbaarheid en die is nog niet gerealiseerd, al wordt er volgens Wennink op dat punt nog altijd vooruitgang geboekt.
Langzamerhand begint de euv-business wel winstgevend te worden. In de recordomzet over 2017 is 1,1 miljard euro aan euv-systemen opgenomen. Dat resulteerde nog in een nettoverlies, maar in het vierde kwartaal bereikte ASML het break-evenpunt.
Vervanger
ASML maakte verder bekend de accountant Roger Dassen naar voren te schuiven als vervanger van cfo Wolfgang Nickl, die naar Bayer vertrekt. Dassen (52) is momenteel vicevoorzitter bij Deloitte, hetzelfde bedrijf waar Wennink werkte voordat hij cfo werd bij ASML. Als de aandeelhouders groen licht geven, begint Dassen op 1 juni aanstaande.