Maarten Buijs is r&d-directeur bij Moba.
Draadloos is geweldig. Eigenlijk kan ik niet meer zonder wifi. En eigenlijk wil ik ook af van alle netsnoeren in mijn huis. Met veel belangstelling volg ik dan ook de ontwikkelingen op het gebied van draadloze energieoverdracht. Toch is zonder draad niet altijd te verkiezen boven met draad.
Mijn vorige werkgever, Elekta, is groot geworden door de grote toename van het gebruik van bestralingsapparatuur voor tumorbestrijding. Deze zogeheten lineaire versnellers wekken met behulp van een lineair versnelde elektronenbundel een hoogenergetische bundel van ioniserende straling op. De laatste wordt op de tumor gericht in het lichaam van de patiënt en doodt daar de tumorcellen.
Omdat de bundel niet onderscheidt tussen gezonde en tumorcellen, is het van belang dat hij zo weinig mogelijk gezonde cellen raakt. Dit vereist een nauwkeurige positionering van de tumor en dus de patiënt ten opzichte van de bundel, aan de hand van tevoren opgenomen ct- en mri-beelden. Bovendien moet de patiënt volledig zijn geïmmobiliseerd en moet hij zijn adem zo lang mogelijk inhouden. Ook beweegt de bundel om hem heen met als draaipunt de tumor, zodat de bestralingsduur van het gezonde weefsel waar de bundel doorheen moet zo kort mogelijk is.
Omdat de bestraling zelf relatief kort duurt, kunnen er veel patiënten met een bestralingsapparaat worden behandeld, waardoor de relatief hoge kosten van de machine uiteindelijk beperkt doorwerken in de kosten van de behandeling. Omdat de onvermijdelijke bestraling van gezond weefsel tot complicaties, bijwerkingen en ongemak (kan) leiden, zijn de integrale kosten van de behandeling over vele jaren relatief hoger.
Device lifecycle management for fleets of IoT devices
Microchip gives insight on device management, what exactly is it, how to implement it and how to roll over the device management during the roll out phase when the products are in the field. Read more. .
Om deze bijwerkingen door de onnauwkeurigheid van de plaatsing van de bundel nog verder te verkleinen, brengt Elekta nu een bestralingsapparaat naar de markt dat geïntegreerd is met een mri-machine (van Philips), waarmee deze onnauwkeurigheid wordt beperkt door het realtime volgen van de beweging en vorm van de tumor tijdens bestraling. Dit baanbrekende concept is afkomstig van het UMC Utrecht. Het geïntegreerde bestralings-mri-apparaat is wel erg duur.
Waar we het bovenstaande een draadloze tumorbestrijding kunnen noemen, bestaat er ook al heel lang een vorm van tumorbestrijding mét draad, de zogenaamde brachytherapie. Marktleider op dat gebied is het voormalige Nucletron, onderdeel van Elekta, in Veenendaal.
Bij brachytherapie wordt een radioactief iridium-pellet van enkele millimeters (afkomstig uit de reactor in Petten) heel snel ingebracht midden in de tumor. Dit kogeltje zit gesoldeerd op een stalen kabel en kan met grote nauwkeurigheid worden ingebracht via katheters en applicatoren, die weer met beeldvormende technieken zijn geplaatst en geïmmobiliseerd in of naast de tumoren. Omdat de bron van de ioniserende straling in de tumor of tegen de tumor aan zit en meebeweegt met de tumor, is het mogelijk een veel hogere stralingsdosis te gebruiken, met een veel hogere tumorspecificiteit en kleinere kans op bijwerkingen dan bij de lineaire versnellers mogelijk is.
Omdat het nodig is katheters en applicatoren in te brengen, beperkt deze techniek zich tot toegankelijke tumoren, zoals de veelvoorkomende prostaat-, baarmoederhals- en borsttumoren. Uitgebreide studies hebben aangetoond dat brachytherapie voor deze gevallen de kans op terugkeer van de tumor en bijwerkingen significant verkleint ten opzichte van het gebruik van de lineaire versneller, waardoor de integrale kosten voor de behandeling significant lager zijn.
Anders dan bij de transfer van veel informatie heeft voor de overdracht van veel energie, zoals bij de bestraling van tumoren, het gebruik van een draad duidelijke voordelen in veiligheid, doelmatigheid en kosten. Ik verwacht dan ook niet dat ik binnenkort van alle netsnoeren in mijn leven verlost zal zijn.