Paul_van_Gerven

Paul van Gerven is redacteur van Bits&Chips.

7 December 2016

Wie had gedacht dat een teveel aan studenten bij de technische universiteiten een existentiële crisis zou uitlokken? Want die kant gaat het toch op, nu twaalf tu-opleidingen volgend jaar een numerus fixus invoeren. Daaronder technische informatica bij de TU Eindhoven en technische geneeskunde aan de Universiteit Twente – bepaald geen studies die voor werkloosheid opleiden. Onbedoeld krabben de tu’s daarmee aan korstjes waar ze, leert de geschiedenis, liever afblijven. Is een technische universiteit op aarde om op te leiden of om te onderzoeken? En waarom is er niet gewoon één tu?

Op het eerste gezicht lijkt de tu’s weinig te verwijten. Sinds enkele jaren is de reguliere financiering van het Rijk onvoldoende om het onderwijs te financieren; er moet onderzoeksgeld bij om uit te komen. Achter de schermen hebben de tu’s daarover de noodklok geluid tot de Haagse oren bloedden, maar er kwamen slechts een paar miljoentjes los.

De vergoelijkende reactie van minister Bussemaker kwam daarom niet als een verrassing. Terecht hangen industrie, provincies, de Sociaal Economische Raad en studentenorganisaties daarom nu in de gordijnen. Ook de Tweede Kamer riep de minister ter verantwoording, maar de uitkomst daarvan kon ik niet meer meenemen in dit stuk.

De tu’s hebben zich ook wel degelijk ingespannen om zo veel mogelijk plaatsen te creëren, vaak met vervelende gevolgen voor het onderwijs die ze zelf ook liever niet willen. Studenten bij getroffen opleidingen kunnen erover meepraten. Videocollege in een bioscoop is nog tot daaraan toe, het schrappen van practica een hellend vlak.

 advertorial 
Microchip

Device lifecycle management for fleets of IoT devices

Microchip gives insight on device management, what exactly is it, how to implement it and how to roll over the device management during the roll out phase when the products are in the field. Read more. .

Maar het blijven lapmiddelen die uit de kokers van tu-bestuurders komen, geen oplossingen. Als zij heilige huisjes hadden durven slechten en over hun schaduw hadden durven springen, dan was die numerus fixus er nu niet geweest.

Het eerste probleem is dat universiteiten onderzoek op de eerste plaats zetten en onderwijs ‘erbij doen’. Zij koppelen die twee ook krampachtig aan elkaar: een docent moet ook een onderzoeker zijn. Of liever gezegd: een onderzoeker moet ook een beetje onderwijs geven. De tu’s willen daarom nu geen extra docenten aannemen omdat er geen geld is voor het onderzoek dat ze moeten doen.

Waarom moeten bachelorstudenten technische informatica – ik noem maar wat – wiskunde krijgen van een wiskundige? Of überhaupt van een universitair onderzoeker? En niet zomaar een onderzoeker, een excellente onderzoeker? Want wie geen excellent onderzoek doet, komt niet in aanmerking voor een aanstelling. En dan moet hij per se zijn colleges ook nog exclusief geven op de universiteit waar hij onderzoek doet.

Wat bachelorstudenten nodig hebben, is een excellente docent! Dat kan best iemand zijn die speciaal voor onderwijs is aangesteld. Misschien heeft hij zijn sporen in de industrie verdiend. Of misschien een bevlogen vwo-leraar, die voor een naadloze aansluiting tussen middelbare school en hoger onderwijs kan zorgen.

De masterfase is een ander verhaal; daar is de koppeling met onderzoek noodzakelijk. Onderzoek doen is niet iets dat alleen toekomstige academici dienen te leren, het levert ook veel waardevollere werknemers op. Dit onderzoek kan overigens ook prima worden verricht in een industriële omgeving, maar daar mag de industrie dan wel wat meer aan meewerken. Studenten zijn geen gratis uitzendkrachten die een klusje komen oplossen; hun onderzoek en begeleiding kost waarschijnlijk meer geld dan het oplevert. Bedrijven kunnen niet moord en brand schreeuwen en zelf niks doen.

Ten tweede smeekt de huidige situatie werkelijk om meer samenwerking en afstemming, die veel verder gaan dan de wassen neus die de 4TU-federatie heet. Deel goede docenten onder elkaar, concentreer opleidingen bij één tu, dat soort dingen. Nu zijn her en der allemaal prachtige nieuwe gebouwen neergezet, voor alléén Eindhovense studenten. Of alléén Delftse, Twentse of Wageningse. Gemiste kans voor schaalgrootte.

Kortom, tu’s: werk aan de winkel. Voor een snelle oplossing hebben jullie jammer genoeg te lang getreuzeld, maar beter laat dan ooit.