Alexander Pil is redacteur bij Bits&Chips.
Op de sluitingsdag van dit blad meldt NXP toegenomen fabricageactiviteiten in zijn Nijmeegse fabriek. Goed nieuws, maar het bedrijf worstelt nog om het hoofd boven water te houden. Het is nog steeds een reëel gevaar dat de Nederlandse chipfabrikant bij een volgende organisatieronde de deuren sluit van een van zijn productielijnen in Nijmegen en Hamburg. Daarmee zou de rest van de IC-industrie in deze regio een stevige knauw krijgen. Ook zou het een flinke klap zijn voor onze kenniseconomie. Misschien wel de doodsteek.
Peter Langendam zei het al in de vorige Bits&Chips, het zou een nationale ramp zijn als de chipproductie uit Nederland verdwijnt. Dat gevaar dreigt ook in heel Europa. De Duitse ingenieursfederatie VDMA zond onlangs nog een waarschuwing uit naar de EU. De organisatie stelt dat innovaties in de machinebouw, en daarmee de kracht van de technieksector in zijn algemeen, afhangen van de toepassing van intelligente elektronica. De toegang tot klantspecifieke chips komt onder zware druk te staan als de Europese chipproductie tot een eind zou komen, aldus VDMA. Wat er ook gebeurt, de chipproductie mag niet uit de Benelux verdwijnen.
Sommige mensen zullen beweren dat Europa niet de plek is voor productiewerk. In Azië kan dat toch veel goedkoper? AMD-afsplitsing Globalfoundries lijkt daar anders over te denken en bindt met fabrieken in Dresden en New York de strijd aan met foundrymoloch TSMC. Maar zelfs als Europa het bulkwerk aan het Verre Oosten zou willen laten, zijn er altijd nog de kleinere oplages en speciale processen. Met beter opgeleide en meer flexibele ingenieurs kan Europa daarvan best een graantje meepikken, zoals fabless Melexis en foundry X-Fab, samen al jaren onder de paraplu van Elex, aantonen.
Tijdens het gesprek dat ik onlangs had met Asmund Tielens van Sitel Semiconductor (zie pag 50), kwamen we tot een interessante optie. NXP zou zijn productielijnen in Nijmegen en Hamburg kunnen afsplitsen en als onafhankelijke foundry in de markt kunnen zetten. Ik weet het, voor NXP betekent dat een grote omslag. Maar roepen ze niet al jaren dat ze fablite willen gaan? Is dit niet extreem lite? Fabless is sowieso het businessmodel van de toekomst. Dat constateert ook marktonderzoeker IC Insights. In een recent rapport voorspelt het bureau dat foundry‘s het heel veel beter zullen doen dan de rest van de chipbedrijven. De groei voor contractproducenten zal de komende tijd grofweg tien keer zo groot zijn als voor chipbedrijven die alles zelf doen. Inspelen op deze trend kan voor NXP een goede strategie zijn.
Voordelen zijn er genoeg voor het strijdplan. De chipdesigners van NXP zelf kunnen een gedeelte van ’hun eigen‘ productielijn vullen, maar er komt ook ruimte voor andere fabless chipontwerpers in de Benelux. En dat aanbod is er zeker. Bedrijven als Aemics, Bruco, Catena, ItoM, Recore Systems en Sitel hebben genoeg kennis en IP in huis om heel wat mooie chips te laten maken in Nijmegen.
Het is heel goed voor te stellen dat de Nederlandse staat of investeerders geld willen steken in een onafhankelijke foundry. Welingelichte bronnen melden dat er een doorstart op stapel staat voor de Nijmeegse Noviotech Campus. Als er inderdaad een technologiecampus komt met IC-starters, dan is een foundry om de hoek natuurlijk ideaal.
Omdat NXP al een tijdje zijn zinnen heeft gezet op de automotivemarkt, zijn ze bij de Nijmeegse fab wel gewend om extra te letten op kwaliteit. In die markt liggen de eisen net even hoger dan voor geheugens of pc-IC‘s. En laat automotive nou net een sector zijn waar Europa kan scoren. Zeker nu het met de Amerikaanse auto-industrie ronduit belabberd gaat. Ook van buiten de landsgrenzen zal er dus interesse zijn om de chips in Nijmegen te laten maken. NXP kan er dan bovendien van profiteren dat dergelijk chips vaak via minder geavanceerde processen worden gemaakt, zodat het toekan met minder dure machines.
De Nijmeegse fab is bovendien klaar voor foundrywerk. Het heeft een geavanceerde logistiek, waarmee zeer veel verschillende opdrachten tegelijk zijn uit te voeren. In het verleden voerde deze fab overigens al opdrachten uit voor derden. Onder meer Motorola liet er chips voor pagers produceren.
Asmund Tielens haalt in deze Bits&Chips een Chinese wijsheid aan: ’Productie is zilver, ontwikkeling is goud.‘ Maar ik denk dat er twee medailles in het vat zitten.