Het UMC Utrecht heeft de afgelopen maanden met succes een Philips-techniek uitgeprobeerd om makkelijker met katheters door bloedvaten te navigeren en met een lagere stralingsdosis. Traditioneel gebruiken artsen röntgenstraling om hun katheters te volgen, wat een 2d plaatje oplevert. In de nieuwe aanpak meten sensoren op de katheters direct de vorm, die vervolgens gecorreleerd wordt aan een eerder gemaakte scan van de bloedvaten. Daardoor kunnen de instrumenten in drie dimensies gevolgd worden.
Philips en het UMC Utrecht werken al sinds 2012 aan deze technologie, die ze Fors gedoopt hebben, ofwel Fiber Optic Realshape. Die naam verwijst naar de fiberoptische sensoren die gebruikt worden om de vervorming te meten. Dit zijn dunne glasvezeltjes met een regelmatig patroon waar licht doorheen wordt gestuurd. Uit veranderingen in de reflectie kan de vervorming gereconstrueerd worden. Dergelijke glasvezelsensoren worden veel gebruikt in industriële toepassingen.
Kathetergebaseerde ingrepen (interventieradiologie) winnen de laatste jaren aan populariteit omdat ze met relatief lage belasting voor de patiënt grote delen van het lichaam kunnen bereiken. De aanpak wordt bijvoorbeeld gebruikt om vernauwingen en verwijdingen (aneurysma’s) in bloedvaten te verhelpen, ingrepen aan het hart uit te voeren of herseninfarcten op te heffen. Medici maken hiervoor een sneetje in een goed bereikbaar bloedvat, vaak in de lies, en navigeren van daar uit naar het doelgebied.
Het UMC Utrecht gebruikte de Fors-aanpak de afgelopen maanden bij 21 patiënten met een vernauwing of aneurysma. Daaruit bleek de technologie naar behoren te functioneren. Vervolgstudies moeten nu uitwijzen of de ingrepen ook sneller gaan met de aanpak.
Philips is een belangrijke speler in interventieradiologie en zette de afgelopen jaren vol in dit gebied. Zo telde het in 2014 1,2 miljard neer voor de Amerikaanse kathetermaker Volcano en 1,9 miljard in 2017 voor katheterisatiespecialist Spectranetics. Daarnaast deed het bedrijf diverse kleinere overnames en investeerde het in eigen r&d.