Sioux trekt stekker uit Mutracx

De Sioux Group zet de ontwikkeling van zijn pcb-printers stil. Dat betekent een voorlopig einde voor Mutracx, dat sinds het faillissement in 2015 onder de vleugels van het Eindhovense bedrijf opereerde. De ontwikkelaars hebben elders in de Sioux-organisatie onderdak gevonden. De twee boegbeelden van het project, ceo Jeroen de Groot en cto Henk Jan Zwiers, zijn vertrokken.

Sioux bezint zich op nieuwe businessvormen voor de ontwikkelde technologie. ‘We bekijken nu of we met de ontwikkelde technologieën zoals de stage en de inkjetprincipes andere scenario’s kunnen bedienen’, aldus directielid Arnoud de Geus. ‘Er is een enorme technologiestack ontwikkeld die heel waardevol is voor Sioux.’

Werkende machine

Mutracx kwam voort uit het Lunaris-project, dat Océ samen met Sioux en andere partners uitvoerde in zijn Inkjet Application Centre op de High Tech Campus. De Lunaris-machine gebruikte inkjettechnologie om de binnenlagen op een pcb te printen. De oplossing moest een honderd procent vervanger worden van conventionele lithografie: het systeem sloot naadloos aan op bestaande processen en bood significante voordelen op het gebied van arbeid, milieu, yield en operationele kosten.

In 2009 bracht Océ de activiteit onder in een zelfstandige onderneming: Mutracx. In de jaren die volgden, haalde het bedrijf – dat zijn naam ontleent aan de micrometerspoortjes die het print – in verschillende financieringsrondes bij elkaar veertien miljoen euro op. Hiermee slaagde het erin om een eerste werkende machine op te leveren. Bij Whelen Engineering in New Hampshire draaide dat systeem geruime tijd in productie. Waar er vroeger meerdere operators nodig waren om alle machines in dat deel van de pcb-productielijn te laten draaien, kon het Amerikaanse bedrijf het af met eentje.

Ondanks die goede referentie struikelde Mutracx in de valley of death; het lukte niet om de laatste stap te zetten naar de commerciële fase. Uiteindelijk was het simpelweg geldgebrek dat de onderneming de das omdeed. Sioux schoot te hulp. Als ontwikkelpartner en aandeelhouder was het al vanaf het begin bij Mutracx betrokken en kende het de technologie en de markt van binnen en buiten. ‘Mutracx zat zo dicht tegen de commercialisatie aan dat het doodzonde was om dat te laten varen’, zei De Geus destijds.

Vertraging

In het pand van Sioux-dochter CCM in Nuenen sleutelden de Mutracx-engineers verder aan hun pcb-printer. Alle seinen leken op groen te staan: er was budget, er lag een goed plan en ook al een roadmap. Maar toen kwam er een kink in de kabel: de gekozen inkt bleek niet te voldoen. Anderhalf jaar worstelde Mutracx om die hobbel glad te strijken. Ondertussen smolt het researchbudget als sneeuw voor de zon.

Uiteindelijk ging Mutracx in zee met een andere inktleverancier. Het kreeg het printproces onder controle, maar inmiddels liep het Sioux-onderdeel achter de feiten aan. Veel potentiële klanten waren namelijk overgestapt naar de concurrerende technologie laser direct imaging (ldi). Die schrijft de sporen met een laser in een fotogevoelige laag. Precies in de tijd dat Mutracx zijn inktproblemen probeerde weg te werken, had ldi een sprint ingezet. De performance ging omhoog, de prijs omlaag en de Mutracx-technologie verloor veel van haar voorsprong.

Een andere uitdaging was dat de Mutracx-tool een echte productiemachine was. Voor de pcb-markt is de Eindhovense technologie zeer disruptief, dus fabrikanten wilden er eerst ervaring mee opdoen in een r&d-setting. De stap naar de productierijpe printer van Mutracx bleek regelmatig te groot.

On hold

Daarmee is er een eind gekomen aan een veelbelovende machineontwikkeling. ‘Als we de huidige machine een paar jaar eerder klaar hadden gehad, zouden we er inmiddels zeker vijftig hebben verkocht’, stelt De Geus. ‘Wellicht kunnen we nog een draai geven aan deze casus.’ Nu de focus weg is en de ontwikkeling officieel ‘on hold’ staat, lijkt het echter onwaarschijnlijk dat Mutracx de concurrentiestrijd op de pcb-markt alsnog in zijn voordeel kan beslechten.

Dat wil niet zeggen dat alle inspanningen verloren gaan. Als technologieontwikkelaar en -toeleverancier kan Sioux verschillende componenten namelijk prima vermarkten in andere toepassingen en voor andere klanten. Denk aan bedrijven in bloeiende sectoren zoals additive manufacturing en geprinte elektronica. De Geus: ‘Onze inkjettechnologie zit op Champions League-niveau.’