Met de opkomst van elektronische informatie en displays lijkt de printer zijn langste tijd te hebben gehad. Niets is minder waar: sommige digitale-printsegmenten groeien zelfs vijftien procent per jaar en de entree van industrieel en 3D printen opent geheel nieuwe mogelijkheden. Onder de veilige vleugels van het Japanse Canon blijft Océ vooroplopen in innovatie. Vijf voorbeelden.
In april 1857 opent Lodewijk van der Grinten een apotheek in zijn geboortestad Venlo. Acht jaar later patenteert hij zijn recept voor een boterkleurmiddel, waarna hij zich met zijn bedrijf toelegt op de productie daarvan. Als er in de Eerste Wereldoorlog een tekort aan grondstoffen ontstaat, verschuift kleinzoon Louis de focus naar andere pigmenten, met name naar blauwdrukpapier om lijntekeningen over te trekken. In 1927 breidt hij het assortiment uit met een variant voor het maken van kopieën, waarvoor hij een eigen coating uitvindt die geen ammoniakcomponent nodig heeft bij de ontwikkeling. Dit proces brengt hij in 1930 op de markt onder de naam ‘Océ’, als afkorting van het Duitse ‘Ohne Componente’.
Halverwege de jaren dertig stort Van der Grinten zich ook op de bijbehorende kopieermachines. Waar die eerst bestonden uit twee apparaten, een voor de belichting en een voor de ontwikkeling, voegt de Venlonaar die samen in één systeem dat hij Combine doopt. De twee decennia daarna krijgt de machinebouw langzaam de overhand en na de afsplitsing van het chemische laboratorium in 1957 wordt dat de hoofdactiviteit. Begin zeventiger jaren besluit het bedrijf, dat zijn naam inmiddels heeft veranderd in Océ-Van der Grinten, zich te richten op afdrukken op gewoon, ongecoat papier en de bijbehorende kantoorapparatuur. De toner- en transfuse-technologie die het daarvoor in eigen huis ontwikkelt, gebruikt het tot op de dag van vandaag, aangevuld met een scala aan nieuwe afdruktechnologieën zoals inkjet.
Ondanks alle technische vernieuwingen lukt het Océ, zoals de naam sinds 1997 luidt, niet om zelfstandig te overleven in de printindustrie. Begin 2010 vaart het de veilige haven binnen van Canon en gaat het verder als een innovatiecentrum van de Japanse elektronicagrootmacht, met als speerpunten breedformaatsystemen voor bijvoorbeeld technische tekeningen en posters, productieprinters voor toepassingen als direct mail en boeken on demand en services voor het uitbesteden van business- en documentprocessen. De Venlose R&D, zo’n achthonderd man sterk, werkt ondertussen onverdroten door aan nieuwe technische hoogstandjes.
Océ Tonerpearls
Een van de paradepaardjes uit de technologiestal van Océ heet Crystalpoint, toegepast in de Colorwave-serie van breedformaatkleurenprinters. Het procedé combineert de voordelen van toner- en inkjetprinten: het zet kleine gekleurde balletjes toner om in een gel, die vervolgens op papier wordt gespoten. De substantie hecht op verschillende media, droogt onmiddellijk en is dan watervast, zodat de afdrukken robuust en snel te verwerken zijn. De geldruppels zijn exact te positioneren, wat afbeeldingen geeft van hoge kwaliteit. Bovendien komt er vrijwel geen stof, geur of ozon vrij, is er geen speciaal duur papier nodig en is het procedé snel: een full colour poster afdrukken kan in slechts zestig seconden.
Test less, verify Moore
At the Bits&Chips Event 2023 on 12 October 2023, Phillipa Hopcroft from Crocotec and Ivo ter Horst from ASML will kick off with a keynote speech on transforming how lithography machine software is built. Make sure to keep an eye on the website for program updates and save the date!
De Colorwave met Crystalpoint-technologie slikt transparante cartridges met daarin de balletjes van iets meer dan een centimeter doorsnee. De printkoppen in de machine smelten deze zogeheten Tonerpearls door ze te verwarmen tot 130 graden Celsius. Een piëzo-element wekt vervolgens een drukgolf op in de gel, die een druppel naar buiten perst. De chemische samenstelling van de tonerparels voorkomt dat het goedje te snel weer hard wordt zodra het uit de spuitmond komt. Het kristalliseert pas na een bewust ingebouwde ‘vertraging’ om een goede hechting met het papier te waarborgen.
Gemini
In 2006 lanceerde Océ de Varioprint 6250, met maximaal 250 A4’tjes per minuut op dat moment de snelste dubbelzijdige zwart-witafdrukker ter wereld. Normaal printen systemen eerst één kant, waarna ze het papier omdraaien en de andere kant doen. De Venlose Gemini-technologie, die ook in de 6250 zit, kan de twee zijden echter tegelijk bedrukken, waarbij beide zeer precies op elkaar liggen en de kwaliteit die van offset benadert. Een vel hoeft maar één keer door de printer, met alle voordelen van dien.
Een Gemini-systeem bevat twee dragers waarop het tonerbeeld wordt gezet, een voor de voorkant en een voor de achterkant. Beide brengen hun beeld over op twee separate plakkerige rubberen banden, die synchroon tegen elkaar aan draaien. Het papier gaat tussen deze twee banden door, waarbij tegelijkertijd de voor- en achterzijde worden bedrukt.
Prismasync
Heel snel na de overname in 2010 volgde al de introductie van een eerste gezamenlijke product: de Canon Imagepress 7010 VPS met Prismasync-workflowcontroller van Océ. De Venlonaren passen deze bedieningsunit al enige tijd toe bij hun zwart-witprinters, met zo veel succes dat het moederbedrijf heeft besloten hem ook te integreren in zijn high-end kleurensystemen. De Prismasync-controller onderscheidt zich door zijn kleurkwaliteit en intuïtieve workflow. Gebruikers (typisch operators in copyshops, drukkerijen en printafdelingen) kunnen vooruitplannen en proactief taken uitvoeren, zoals papier en toner bijvullen zonder dat ze de productie daarvoor hoeven te onderbreken.
Directpress
De Canon Varioprint 135, in 2011 geïntroduceerd als de Océ Varioprint DP-lijn, is een van de eerste echte gezamenlijke ontwikkelingen na de overname. Dit digitale zwart-witproductiesysteem is van de grond af opgebouwd en koppelt een afdruk-engine van Venlose makelij aan scan- en nabewerkingsoplossingen uit Japan. Het apparaat levert tot 135 zwart-witafdrukken per minuut zonder oplading van fotogeleidende materialen en gebruik van laser- of ledbelichting.
Het in de Varioprint toegepaste Directpress-principe (DP) gebruikt een actieve drum, waar dwars overheen 7500 geleidende spoortjes lopen die een speciale Asic hoogfrequent in en uit kan schakelen met een relatief lage spanning. Waar er spanning op staat, blijft tonerpoeder zitten; waar er geen spanning is, volstaat de aantrekkingskracht van een sterk lijnvormig magnetisch veld om de overtollige toner weg te strijken. Vervolgens wordt het op deze manier opgebouwde beeld overgebracht van de drum op een plakkerige rubberen band waarop de toner vasthecht. Ten slotte wordt het patroon onder druk en bij een verhoogde temperatuur op papier gezet.
Doordat de Varioprint geen fotogeleider gebruikt die met sterke elektrische velden moet worden opgeladen, zoals bij traditionele laserprinters, is het apparaat ozonvrij. Daarbij zorgt de beeldoverdracht onder druk en in direct contact met papier ervoor dat de temperaturen niet oplopen tot 190 graden Celsius maar dat het systeem voldoende heeft aan negentig graden om de toner te laten hechten. Ook wordt de warmte van verwarmde bedrukte vellen op een slimme manier gerecupereerd. Zodoende consumeert de Varioprint minder energie. Dit alles voltrekt zich bovendien in een gesloten circuit, zodat er geen toner kan ontsnappen.
Joodse bruidje
Het afgelopen jaar voegde Océ een derde dimensie toe aan zijn afdrukken met de introductie van zijn high-resolution 3D-printtechnologie. Deze vinding kan duizenden lagen inkt aanbrengen op een oppervlak om zo een reliëf te creëren van een paar centimeter dik. Het resultaat is een beeld met hoogteverschillen dat zich goed leent voor onder meer topografische kaarten, brailleborden en reproducties van kunstwerken.
Als demonstratie heeft Océ samen met de TU Delft ‘Het Joodse bruidje’ van Rembrandt gerepliceerd. De universiteit heeft het schilderij eerst ter plekke gescand. Na een aantal dagen scannen en bewerken leverde dit een driedimensionaal plaatje op met meer dan een miljard pixels – vijfhonderd keer zo veel als in een full-HD-scherm. In Venlo heeft Océ hiervan een 3D-print gemaakt in hoge resolutie en op ware grootte (166,5 bij 121,5 cm), opgebouwd uit ruim honderd miljard inktdruppels die met micrometerprecisie in drie dimensies zijn aangebracht op een paneel. De aldus geproduceerde replica komt zowel qua kleur als qua reliëf overeen met het origineel.