Nieke Roos
18 December 2018

Onder aanvoering van ASML starten Europese bedrijven en researchinstituten een pilotonderzoek naar de integratie van 3-nm-halfgeleidertechnologie. Totale kosten van dit Pin3s-project bedragen 141,6 miljoen euro, waarvan maximaal 30,0 miljoen subsidie van de EU. De andere Nederlandse deelnemers zijn Prodrive, Reden, Sioux CCM, Solmates, Thermo Fisher Scientific (Fei), de TU Delft, de UT en VDL ETG. Vanuit België doen Imec en de daar gevestigde club van Applied Materials mee.

Pin3s is verreweg het grootste van de elf onderzoeksprojecten die in het kader van het Europese samenwerkingsprogramma voor leiderschap in elektronische componenten en systemen (Ecsel) het groene licht hebben gekregen. Negen hebben er inbreng uit Nederland of België. De Nederlandse projectkosten voor de lichting van 2018 bedragen in totaal 119 miljoen euro; de publieke bijdrage bestaat uit 23 miljoen vanuit het Topsectorenbeleid en 23 miljoen Europese cofinanciering. Voor België is nog geen uitsplitsing beschikbaar.

shutterstock_259506596_web
Illustratie: Volodymyr Krasyuk/Shutterstock.com

Het nieuwe Ecsel-project Applause gaat onderzoek doen naar geavanceerde verpakkingen voor elektronica, fotonica en optica die goedkoop in Europa zijn te produceren. Penvoerder is het Zwitserse Swissbit, de totale kosten bedragen 37,3 miljoen euro, waarvan maximaal 9,0 miljoen aan EU-funding. Vanuit Nederland partneren Advanced Packaging Center, Besi en Imec NL. De Belgische deelnemers zijn Imec, JSR Micro en KLA-Tencor (het voormalige Icos Vision Systems).

Arrowhead Tools richt zich op engineeringgereedschappen voor digitale oplossingen. De technische universiteit uit het Zweedse Luleå leidt het project met een kostenplafond van 97,6 miljoen euro en 24,1 miljoen aan maximale Europese bijdrage. Vanuit Nederland doen mee ASML, ICT, Philips Healthcare, Technolution en de TU Eindhoven. De Belgische deelnemers zijn 3E en Sirris.

Comp4drones beoogt een technologieframework te ontwikkelen voor de veilige toepassing van autonome drones. Het project staat onder aanvoering van het Spaanse Indra Sistemas, de kosten bedragen 28,5 miljoen euro en de EU legt maximaal 8,4 miljoen bij. Nederland ziet zich vertegenwoordigd door Almende, Demcon, Imec NL, Thales, de TU Delft en de TUE, België door Airobot en Imec.

MadeIn4 stort zich op nieuwe metrologietechnologieën voor Industrie 4.0. Applied Materials Israël is de projectleider, in totaal is er 126,2 miljoen euro mee gemoeid en er gaat 29,4 miljoen EU-subsidie naartoe. De Nederlandse partners zijn Flexible Optical, Nearfield Instruments, Prodrive, Thermo Fisher Scientific (Fei), TNO, de TU Delft en de TUE. België vaardigt Imec en KLA-Tencor (Icos) af.

Newcontrol gaat kijken naar geïntegreerde besturingssystemen voor hooggeautomatiseerde voertuigen, met speciale aandacht voor cognitieve perceptie, fouttolerantie, planning. Infineon is penvoerder van het 48,4 miljoen euro kostende project. De maximale Europese subsidie is 14,0 miljoen. Vanuit Nederland doen mee Innoluce, NXP, P33 Development, Smart Photonics, de TU Delft en de TUE, vanuit België Bifast, de Vrije Universiteit Brussel en Xenomatix.

Power2power onderzoekt de volgende generatie siliciumgebaseerde vermogensoplossingen voor een duurzame reductie van het koolstofgebruik. Het project onder aanvoering van Infineon focust op mobiliteit, industriële toepassingen en het energienet, heeft een kostenplaatje van 74,3 miljoen euro en ontvangt 17,0 miljoen uit Europa. Namens Nederland participeren Advanced Packaging Center, Alfen, Boschman, Iwo Project en Jiaco Instruments en de TU Delft.

Imec draagt nog zijn steentje bij aan twee andere Ecsel 2018-projecten. Binnen AI4DI (penvoerder: Infineon, kosten: 29,6 miljoen euro, EU-funding: 8,9 miljoen) neemt het Leuvense instituut deel aan onderzoek naar kunstmatige intelligentie voor industriële digitalisering. In UltimateGaN (penvoerder: Infineon, kosten: 48,4 miljoen euro, EU-funding: 14,1 miljoen) zoekt het mee naar nieuwe toepassingen van galliumnitride.

Electronic Components and Systems for European Leadership (Ecsel) is een zogeheten joint undertaking, een publiek-privaat samenwerkingsverband opgezet in 2014 door de Europese Unie. Tot en met 2020 is hiervoor in totaal 1,17 miljard euro subsidie beschikbaar vanuit het Horizon 2020-programma. Nationale en regionale potjes en de deelnemers zelf vullen dit bedrag aan tot ongeveer vijf miljard, te besteden aan research en innovatie in nano-elektronica, embedded en cyber-fysieke systemen en technologieën voor systeemintegratie.